Tonni Bronsaksen

Foto: Truls Iversen

Lei av korona og smittevern

Smittevernstiltakene har nå vart i ett år og preget livene til de fleste av landets innbyggere. Tonni Bronsaksen fra Tromsø er neppe den eneste som ønsker seg tilbake til en smittefri tilværelse.

Tonni Bronsaksen er temmelig lei av smitte og smittevern. Til daglig jobber Tonni på Tromsø ASVO hvor han samler inn og sorterer elektrisk avfall. Det er ti år siden Tonni begynte å jobbe på Tromsø ASVO. For to år siden, kjøpte Tonni egen leilighet. Tonni liker å jobbe og har en ekstrainntekt ved å klippe plenen til borettslaget hvor han bor. Det er temmelig dyrt å kjøpe leilighet, men vergen gir Tonni gode råd om pengebruk, så nå har Tonni ikke bare maktet å betale regningene som til stadighet kommer. Han har også fått spart litt.

Tonni er varamedlem i NFU Troms fylkeslag, men det har vært lite aktivitet i fylkeslaget det siste året på grunn av smittesituasjonen. Det samme gjelder loklallaget. Arrangementene er avlyst og det er lite å ta seg til. Til vanlig spiller Tonni gitar i bandet Blinklys, men øvingene er stengt på grunn av smitten og det er heller ikke arrangementer hvor bandet kan opptre. Smittevernstiltakene fører til at Tonni er mye i leiligheten. Heldigvis er han opptatt av matlaging. Blant favorittene er sprøstekt torsketunge. Oppskriften har Tonni klar:

Skyll og tørk torsketungene. Lag en melblanding med salt og pepper. Vend torsketungene i melblandingen og steik dem til de er gyllenbrune på begge sider. De sprøstekte torsketungene serveres med råkost, poteter, remulade eller rømme.

Miljøtjenesten kommer innom på tirsdager og lørdager, for det meste for å se at alt står bra til. Men smittesituasjonen har ført til at besøkene er korte og avstanden er stor.

Selv om Tonni er tilpasningsdyktig og greier seg fint, så blir det mye hjemmesitting. Det kan være vanskelig å snakke med folk når en skal holde avstand. Det er mange nye prosedyrer å forholde seg til. En skal bruke munnbind og passe på hvor en setter seg. Det er ikke så lett å komme på hvor lang meteren eller tometeren er. Men nå håper Tonni at en kan få fart på vaksineringen.

– Det må snart bli slutt på denne smittesituasjonen. Vi må kunne komme oss ut, treffe folk og ha det hyggelig sammen, avslutter Tonni Bronsaksen.

Jens Petter Gitlesen

7 april 2021

  • 2025-11-16

Antena satelitarna i dekoder z Linuxem

Siedziałem ostatnio z kolegą, który od lat zajmuje się profesjonalnym montażem anten, i rozmawialiśmy o tym, jak bardzo zmieniła się ta branża. Kiedyś ustawienie anteny satelitarnej przypominało szukanie igły w stogu siana – godzinami kręciło się konarami, patrząc na migające paski na telewizorze. Dziś to zupełnie inny świat. Nowe technologie nie tylko ułatwiają instalatorom pracę, ale przede wszystkim zapewniają użytkownikom niespotykaną wcześniej jakość i stabilność odbioru. W tym artykule pokażę Ci, jak wygląda nowoczesny montaż anten satelitarnych od kuchni.

Zacznijmy od podstawowego elementu, czyli samej anteny. W sklepach znajdziesz głównie modele offsetowe, które są najbardziej popularne w naszym kraju. Producenci, tacy jak Corab, Strong, Triax czy TechniSat, oferują anteny o średnicach od zaledwie 60 cm nawet do 120 cm dla wymagających lokalizacji. Wybór rozmiaru nie jest przypadkowy – im większa antena, tym bardziej stabilny sygnał podczas złej pogody. W Warszawie czy innych większych miastach województwa mazowieckiego zazwyczaj wystarcza antena 80-90 cm dla satelity Hotbird, ale w bardziej odległych miejscowościach pod Warszawą, gdzie sygnał może być słabszy, lepiej sprawdzi się większy model.

Nowoczesne materiały i konstrukcje anten

Dzisiejsze anteny satelitarne to nie tylko kawałek blachy. Producenci prześcigają się w rozwiązaniach, które mają poprawić nie tylko odbiór, ale i trwałość. Corab oferuje na przykład anteny stalowe z powłoką proszkową odporne na korozję, co jest ważne w naszym klimacie. Aluminiowe modele, jak TechniSat ALU 85, są lżejsze i jeszcze bardziej odporne na rdzę, choć droższe. Najnowszym hitem są anteny z siatki metalowej – sprawdzają się doskonale na wietrznych terenach, bo powietrze przez nie swobodnie przechodzi, zmniejszając obciążenie konstrukcji.

Krótka lista najciekawszych rozwiązań w nowoczesnych antenach:

  • Regulowane ramiona LNB – pozwalają na precyzyjne ustawienie konwertera bez konieczności luzowania śrub
  • Podwójne wzmocnienia kratownicowe – zwiększają sztywność konstrukcji, co jest kluczowe dla utrzymania stałego ustawienia
  • Laserowo cięte elementy – zapewniają idealną geometrię, a to bezpośrednio wpływa na skupienie sygnału
  • Innowacyjne systemy mocowania – niektóre modele mają wbudowane poziomicę, co przyspiesza wstępne ustawienie

Rewolucja w konwerterach LNB

Jeśli antena jest "uchwytem" na sygnał, to LNB to jej "serce". Tutaj postęp jest szczególnie widoczny. Standardowe konwertery single zostały wyparte przez modele uniwersalne, które odbierają pełne pasma – od 10,7 do 12,75 GHz. Dla przeciętnego użytkownika najważniejsze są jednak LNB wielowyjściowe. Dwu-, cztero- a nawet ośmiowyjściowe modele, takie jak Inverto Black Pro lub MTI Oyster, pozwalają podłączyć kilka odbiorników do jednej anteny, z których każdy może niezależnie oglądać różne kanały.

Prawdziwą rewolucją są jednak systemy Unicable. Konwertery Unicable, na przykład Inverto Unicable II lub Golden Interstar UC02M, pozwalają na podłączenie nawet kilkunastu odbiorników przy użyciu tylko jednego kabla ! Działa to na zasadzie multipleksacji – sygnał z LNB jest dzielony na poszczególne "kanały", które są przesyłane jednym przewodem. To ogromne ułatwienie w nowoczesnych instalacjach, gdzie nie chcemy prowadzić kilku kabli przez całe mieszkanie. Profesjonalni instalatorzy coraz częściej rekomendują właśnie takie rozwiązania dla domów, gdzie telewizja ma być dostępna w wielu pomieszczeniach.

Kable i złącza – niedoceniani bohaterowie instalacji

Nawet najlepsza antena i LNB nie zapewnią dobrego obrazu, jeśli sygnał "zgubi się" w kablu. Tutaj standardem jest kabel koncentryczny o impedancji 75 omów. Ważne jest, aby był to kabel dobrej jakości – z pełnej miedzi, a nie tylko miedziowanej stali. Dlaczego to takie ważne ? Miedź ma lepsze właściwości przewodzenia, a to oznacza mniejsze tłumienie sygnału na długich dystansach. Polecane marki to chociażby Eca, Comma czy Telmor.

W nowoczesnych instalacjach stosuje się kable o średnicy 6-7 mm, które mają lepsze parametry niż cieńsze odpowiedniki. Dla bardzo długich tras, przekraczających 30-40 metrów, warto rozważyć zastosowanie wzmacniacza sygnału, na przykład modeli Satking lub Terk. Pamiętaj jednak, że każdy dodatkowy element w torze sygnałowym to potencjalne źródło problemów – lepiej dobrać odpowiedni kabel niż później walczyć z zakłóceniami.

Równie ważne są złącza F. Powinny być starannie założone – wystający ekran czy źle dociśnięty centralny przewód to częste przyczyny problemów z odbiorem. Dobrej jakości złącza, takie jak Satline czy Emiter, mają miedziane lub mosiężne korpusy i uszczelki chroniące przed wilgocią. Monterzy z doświadczeniem zawsze zwracają na to uwagę, bo prawidłowe zakończenie kabla to podstawa stabilnej pracy całego systemu.

Cyfrowe narzędzia pomiarowe – precyzja w każdych warunkach

Kiedyś instalator miał do dyspozycji głównie sygnalizator dźwiękowy i telewizor. Dziś standardem są cyfrowe mierniki sygnału satelitarnego. Urządzenia takie jak Satlink WS-6936 czy Fringe SM-20 to prawdziwe przenośne laboratoria pomiarowe. Nie tylko pokazują siłę sygnału, ale także kluczowe parametry jak MER (Modulation Error Ratio) czy BER (Bit Error Rate).

MER to miara jakości sygnału – im wyższa wartość, tym lepiej. Dla systemu DVB-S2, który jest standardem w nowoczesnej telewizji satelitarnej, minimalna wartość MER to około 12 dB, ale dla stabilnego odbioru przy różnych warunkach pogodowych powinniśmy dążyć do 15 dB lub więcej. BER z kolei mówi o liczbie błędów w sygnale – tutaj im mniej, tym lepiej. Profesjonalny miernik pokaże te wartości w czasie rzeczywistym, pozwalając na idealne ustawienie anteny.

Nowoczesne mierniki mają wbudowane bazy danych satelitów, co znacznie ułatwia pracę. Wybierasz z listy satelitę (np. Hotbird 13°E dla Polsat Box czy Astra 19,2°E dla Canal+), a urządzenie podpowiada, gdzie szukać sygnału. Niektóre modele, jak RSM-7000, oferują nawet funkcję analizy widma, która pomaga znaleźć zakłócenia w otoczeniu.

Aplikacje mobilne – smartfon jako pomoc instalatora

Każdy z nas ma w kieszeni urządzenie, które może znacząco ułatwić ustawienie anteny – smartfon. Aplikacje takie jak SatFinder czy Dish Pointer wykorzystują GPS, żyroskop i kompas, aby pokazać dokładny kierunek na wybraną satelitę. Wystarczy wpisać swoją lokalizację (np. Warszawa) i wybrać satelitę, a aplikacja wskaże azymut i elewację.

Dla Hotbirda 13°E w Warszawie są to około 190 stopni azymutu (prawie dokładnie na południe) i 30 stopni elewacji. To doskonały punkt wyjścia do dalszych, precyzyjnych regulacji. Pamiętaj jednak, że te aplikacje mają pewien margines błędu – wynoszący nawet kilka stopni. Są więc świetnym narzędziem pomocniczym, ale nie zastąpią profesjonalnego miernika sygnału.

Systemy automatycznego śledzenia i anteny motorowe

Dla osób, które chcą odbierać sygnał z wielu satelitów, prawdziwym game-changerem są systemy z napędem. Anteny motorowe, takie jak TechniSat Motormatic czy Strong SRT DM2100, pozwalają na odbiór programów z dziesiątek pozycji orbitalnych – od Atlantic Bird na zachodzie po Eutelsat na wschodzie. Sterowanie odbywa się bezpośrednio z dekodera, który wysyła komendy do silnika zamontowanego w antenie.

Nowoczesne napędy, jak Stab HH90 czy Moteck SG2100, są niezwykle precyzyjne i ciche. Większość z nich współpracuje z systemem DiSEqC 1.2, który jest standardem w nowych dekoderach. Montaż takiej instalacji jest bardziej skomplikowany – wymaga idealnego wypoziomowania masztu i precyzyjnego ustawienia tzw. satelity referencyjnego. Dlatego w tym przypadku szczególnie warto skorzystać z pomocy doświadczonych instalatorów, którzy mają odpowiednie narzędzia i wiedzę.

Nowoczesne dekodery – centrum rozrywki

Dekoder to dziś znacznie więcej niż urządzenie do odbioru telewizji. To multimedialne centrum rozrywki. Zarówno Polsat Box, jak i Canal+ oferują zaawansowane modele 4K, które obsługują nie tylko telewizję satelitarną, ale również streaming.

Polsat Box ma w ofercie:

  • Polsat Box 4K – flagowy model z nagrywaniem, aplikacjami i głośnym dźwiękiem
  • Polsat Box 4K Lite – bardziej kompaktowa wersja, idealna do sypialni
  • Soundbox 4K – z wbudowanym systemem audio dla kinowych wrażeń

Canal+ proponuje:

  • Ultrabox+ 4K – z dyskiem 1 TB i możliwością podłączenia do internetu
  • Dualbox+ 4K – pozwala na oglądanie różnych programów na dwóch telewizorach

Wszystkie te urządzenia obsługują standard HEVC (H.265), który zapewnia lepszą kompresję, a co za tym idzie – wyższą jakość obrazu przy tej samej przepustowości. Wspierają też technologie HDR (High Dynamic Range), takie jak HLG czy HDR10, które sprawiają, że obraz ma bogatsze kolory i większy kontrast.

Ciekawą alternatywą są moduły CAM CI+. To małe karty, które wsuwa się do odpowiedniego gniazda w telewizorze, eliminując potrzebę posiadania zewnętrznego dekodera. Polsat Box oferuje Moduł CAM, a Canal+ – Moduł CAM ECP. To dobre rozwiązanie dla osób, które nie chcą mieć kolejnego urządzenia pod telewizorem, ale pamiętaj – nie wszystkie telewizory są kompatybilne.

Integracja z internetem i usługi hybrydowe

Nowoczesne dekodery satelitarne rzadko działają w izolacji. Większość z nich ma port LAN lub złącze Wi-Fi, pozwalając na integrację z domową siecią. Dzięki temu możemy korzystać z usług hybrydowych – oglądać nie tylko programy satelitarne, ale również treści VOD (Video on Demand) jak Player.pl, Netflix czy YouTube.

Niezwykle przydatną funkcją jest Electronic Program Guide (EPG) – elektroniczny przewodnik po programach. Nowoczesne EPG są niezwykle rozbudowane – pokazują szczegółowe opisy filmów, pozwalają ustawiać przypomnienia czy nagrywać całe serie jednym kliknięciem. Niektóre dekodery, jak właśnie Ultrabox+ 4K, oferują funkcję "pause live TV" – czyli zatrzymania transmisji na żywo.

Dla osób, które nie chcą w ogóle montować anteny, istnieją rozwiązania OTT (Over The Top), działające wyłącznie przez internet. Canal+ ma Canal+ BOX+, a Polsat Box – Evobox Stream. To dobra opcja tam, gdzie montaż anteny jest niemożliwy, ale wymaga stabilnego łącza internetowego.

Systemy multiswitch – telewizja w całym domu

W domach wielorodzinnych lub większych domach jednorodzinnych, gdzie chcemy mieć telewizję w wielu pomieszczeniach, kluczowe są systemy multiswitch. To urządzenia, które pozwalają rozdzielić sygnał z jednej lub nawet kilku anten na wiele odbiorników. Nowoczesne multiswitche, takie jak Terra MS-440 czy Vision V45-816, obsługują zarówno sygnał satelitarny, jak i naziemny DVB-T2.

W instalacjach z wieloma odbiornikami ważne jest odpowiednie zaplanowanie okablowania. Każde gniazdko telewizyjne powinno być podłączone oddzielnym kablem do multiswitcha. W przypadku korzystania z LNB Unicable sprawa jest prostsza – wystarczy jeden kabel, a na końcu instalujemy specjalny separator, który dzieli sygnał dla poszczególnych odbiorników.

Montaż w trudnych warunkach – rozwiązania specjalne

Nie każdy ma idealne warunki do montażu anteny. W gęstej zabudowie miejskiej, na przykład w centrum Warszawy, sygnał może być zakłócany przez inne budynki. W takich sytuacjach pomocne mogą być specjalne uchwyty balkonowe lub elewacyjne, które pozwalają wysunąć antenę poza obrys budynku. Firmy takie jak Emiter oferują wysięgniki o długości nawet kilku metrów.

Innym problemem są drzewa – liście, szczególnie mokre, potrafią skutecznie blokować sygnał satelitarny. Czasami rozwiązaniem jest zamontowanie anteny wyżej, na przykład na kominie, używając odpowiednio długiego masztu. Pamiętaj tylko o zachowaniu zasad bezpieczeństwa – montaż na wysokości zawsze lepiej powierzyć profesjonalistom z odpowiednim sprzętem i uprawnieniami.

W lokalizacjach, gdzie sygnał jest szczególnie słaby, stosuje się czasami anteny panelowe. To płaskie, kompaktowe urządzenia, które można montować nawet wewnątrz pomieszczeń, choć ich skuteczność jest niższa niż tradycyjnych anten. Sprawdzają się na przykład w blokach, gdzie administrator zabrania montażu na zewnątrz.

Bezpieczeństwo i trwałość instalacji

Nowoczesna instalacja antenowa to inwestycja na lata, dlatego warto zadbać o jej trwałość. Kluczowe jest solidne zamocowanie – uchwyty ścienne powinny być przymocowane do pełnego muru, a nie tylko do ocieplenia. Do tego celu używa się kotew chemicznych lub mechanicznych, które zapewniają stabilność nawet podczas silnych wiatrów.

Równie ważne jest zabezpieczenie przed wyładowaniami atmosferycznymi. W sklepach znajdziesz specjalne ograniczniki przepięć, takie jak Delta Surge Protector, które montuje się w linii kablowej. To szczególnie ważne w rejonach, gdzie często występują burze.

Wszystkie złącza na zewnątrz powinny być zabezpieczone przed wilgocią. Do tego służą taśmy uszczelniające lub specjalne koszulki termokurczliwe. Dobry instalator zawsze o tym pamięta, bo woda w kablach to prosta droga do utraty sygnału i uszkodzenia sprzętu.

Wartości parametrów i ich znaczenie

Podczas montażu i konfiguracji instalacji satelitarnej kluczowe są pewne parametry techniczne. Poniższa tabela przedstawia najważniejsze z nich:

ParametrZnaczenieWartość minimalnaWartość zalecana
MER (DVB-S2)Jakość modulacji sygnału12 dB15 dB i więcej
BER (przed korekcją)Liczba błędów bitowych10E-610E-7 i mniej
Poziom sygnałuSiła sygnału60%80-90%

Warto regularnie sprawdzać te wartości w menu dekodera – spadek MER poniżej 12 dB może oznaczać problemy z odbiorem podczas deszczu. Rekomendowani monterzy zawsze mierzą te parametry po instalacji i potrafią je prawidłowo zinterpretować.

Przyszłość technologii satelitarnych

Co przyniesie przyszłość ? Już teraz widać kierunki rozwoju. Coraz popularniejsze stają się systemy hybrydowe, które łączą zalety odbioru satelitarnego i internetowego. W przypadku pogorszenia pogody i utraty sygnału satelitarnego, dekoder automatycznie przełącza się na strumień internetowy, zapewniając nieprzerwany odbiór.

Kolejnym trendem jest integracja z inteligentnym domem. Nowe dekodery mogą współpracować z systemami Smart Home, pozwalając na kontrolę oświetlenia czy temperatury za pomocą pilota. Niektóre modele mają wbudowane asystenty głosowe, co jeszcze bardziej ułatwia obsługę.

Rozwijają się też same satelity – nowe generacje, takie jak Eutelsat Quantum, oferują większą przepustowość i elastyczność. To przekłada się na lepszą jakość obrazu, więcej kanałów w 4K, a w przyszłości być może nawet w 8K.

Kiedy wezwać profesjonalistę ?

Chociaż montaż anteny satelitarnej może wydawać się prosty, w wielu przypadkach lepiej powierzyć to zadanie profesjonalistom. Doświadczeni instalatorzy dysponują nie tylko odpowiednimi narzędziami, ale także wiedzą, jak rozwiązać nietypowe problemy. Wiedzą, jak prawidłowo poprowadzić kable, jak zabezpieczyć instalację przed warunkami atmosferycznymi i jak optymalnie ustawić antenę dla danej lokalizacji.

Rekomendowani instalatorzy oferują również wsparcie po montażu – jeśli pojawią się jakiekolwiek problemy, zawsze możesz liczyć na ich pomoc. Warto skorzystać z usług autoryzowanych punktów, które mają bezpośredni dostęp do części zamiennych i najnowszego sprzętu.

Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na samodzielny montaż, czy skorzystasz z pomocy specjalisty, nowoczesne technologie sprawiają, że telewizja satelitarna jest dziś lepsza niż kiedykolwiek wcześniej. Oferuje nie tylko znakomitą rozrywkę, ale także niezawodność, która pozwala cieszyć się ulubionymi programami bez względu na to, gdzie mieszkasz.

Serwis, montaż, naprawa anten satelitarnych i telewizyjnych DVB-T2, Rekomendowani instalatorzy Canal+ oraz Polsat Box, Warszawa, województwo mazowieckie, PL, naics:238290 (antenna, household-type, installation)