Kiedy odbiorcy Canal+ czy Polsat Box dzwonią do redakcji i pytają, jak zamontować antenę satelitarną na ścianie domu ocieplonego grubym styropianem, najczęściej okazuje się, że problem nie leży w samej czaszy, tylko w sposobie mocowania i dobraniu sprzętu do warunków budynku.

Przy elewacji z izolacją trzeba pogodzić kilka spraw naraz: stabilne mocowanie uchwytu do ściany nośnej, brak mostków termicznych na styku uchwyt–ocieplenie, bezpieczne poprowadzenie przewodu koncentrycznego oraz takie ustawienie czaszy, żeby dekoder Polsat Box 4K, Ultrabox+ 4K czy inny tuner DVB-S2 pokazywał stabilny parametr MER co najmniej na poziomie około 15 dB przy gorszej pogodzie.

W Warszawie, dla satelity Hot Bird używanego przez Polsat Box i Canal+, antenę ustawia się na azymut około 190 stopni i elewację w okolicy 30 stopni, co w praktyce oznacza, że czasza patrzy lekko na południowy zachód, z wyraźnym uniesieniem względem horyzontu, a każda większa pomyłka w regulacji szybko odbije się na jakości odbioru na kanałach 4K.

Dlaczego styropian utrudnia montaż anteny

Ocieplenie styropianowe świetnie trzyma ciepło, ale nie nadaje się do przenoszenia obciążeń od czaszy 80–90 cm, ramienia konwertera i uchwytu, dlatego wkręcenie zwykłych kołków do styropianu kończy się często tym, że cała konstrukcja z czasem się odkształca albo zaczyna „pracować” na wietrze.

Przy większej czaszy, na przykład stalowej Corab COR-800SAE o wymiarach około 831×752 mm ze zyskiem energetycznym rzędu 37,4 dB dla 11,7 GHz i zakresem regulacji elewacji od około 7 do 50 stopni, siła oddziaływania wiatru na uchwyt ścienny jest na tyle duża, że mocowanie tylko w warstwie izolacji to proszenie się o kłopoty.

Dlatego doświadczeni instalatorzy anten telewizyjnych zalecają, aby przy elewacji ocieplonej zawsze przenieść obciążenie na ścianę nośną, wykorzystując długie pręty gwintowane, kotwy chemiczne albo dedykowane wsporniki dystansowe, które omijają warstwę styropianu i dociskają uchwyt do warstwy konstrukcyjnej muru.

Rodzaje uchwytów i mocowań do ściany z ociepleniem

Zanim zacznie się wiercić, warto dobrać odpowiedni typ uchwytu oraz sposób kotwienia, bo inaczej montuje się małą czaszę 60 cm, a inaczej solidną antenę 90 cm Corab COR-900 SAE AL-J z aluminiową czaszą o grubości blachy około 1,25 mm, zyskiem powyżej 39 dB i zakresem regulacji elewacji do około 80 stopni.

Na rynku można spotkać kilka popularnych rozwiązań, z których część lepiej sprawdza się przy grubym ociepleniu ściany i azymucie w okolicach 190 stopni, gdzie uchwyt bywa odsunięty od muru nawet o kilkadziesiąt centymetrów, aby talerz miał „czyste pole widzenia”.

• Uchwyty elewacyjne z szeroką podstawą, na przykład płytą 200×200 mm z czterema otworami, zapewniają stabilne oparcie pod długie pręty gwintowane i dobrze rozkładają nacisk na tynk.
• Wsporniki dystansowe do styropianu o długości 20–30 cm pozwalają ominąć grubą izolację i zamocować pręt w ścianie, a powierzchnia oporowa wspornika chroni tynk przed zgniataniem.
• Uchwyty typu „L” lub maszt ścienny na kilku obejmach są wygodne, gdy planuje się montaż anteny satelitarnej razem z anteną DVB-T2, modemem LTE czy anteną radiową.
• Systemy montażowe z kotwą chemiczną i prętem gwintowanym M10 lub M12 dają bardzo solidne zakotwienie w betonie lub cegle nawet przy grubej warstwie izolacji.

Na stronach producentów akcesoriów antenowych można znaleźć uchwyty ścienne typu USC-32/200-J z dystansem około 20 cm i rurką 32 mm, a także wyższe wsporniki z płytą montażową, które razem z podkładkami gumowymi lub z tworzywa pomagają przenieść ciężar na mur bez uszkadzania elewacji.

Dobór czaszy do ściany z ociepleniem

Przy ścianie ocieplonej nie ma sensu oszczędzać na jakości czaszy, bo im sztywniejszy talerz i solidniejszy uchwyt, tym mniej poprawek ustawienia trzeba wykonywać po pierwszym mocniejszym wietrze, a parametry typu MER utrzymują się na poziomie umożliwiającym odbiór kanałów UHD.

Popularnym wyborem są anteny 80 cm, na przykład stalowe Telkom-Telmor 80 TT PRO wykonane ze stali galwanizowanej malowanej proszkowo, z czaszą o grubości około 0,6 mm, zyskiem rzędu 38–40 dBi, kątem offsetu około 28 stopni oraz zakresem regulacji elewacji od mniej więcej 10 do 65 stopni, co w warunkach Warszawy daje duży zapas regulacji przy ustawianiu na Hot Birda.

Dla wymagających odbiorców, którzy planują zestaw z wieloma odbiornikami lub instalację na kilka satelitów z konwerterem typu Monoblock bądź kilkoma LNB na wysięgniku, instalatorzy często sugerują czasze 90 cm, takie jak Corab COR-900 SAE AL-J o zysku około 38,8 dB dla 10,7 GHz i ponad 41 dB dla 12,75 GHz, co przekłada się na lepszy zapas jakości przy gorszej pogodzie oraz stabilniejszy MER w okolicach 15 dB i powyżej.

• Antena Telkom-Telmor 80 TT PRO sprawdzi się w typowych instalacjach jednego dekodera Polsat Box 4K, Ultrabox+ 4K lub tunera z modułem CAM CI+ wbudowanym w telewizor.
• Antena Corab COR-900 SAE AL-J będzie lepszym wyborem, gdy do jednego konwertera typu quad lub octo ma być podłączonych kilka dekoderów, na przykład Polsat Box 4K, Polsat Box 4K Lite, Soundbox 4K oraz drugi tuner w innym pokoju.
• Mniejsze czasze 60–70 cm warto zostawić do balkonowych montażów na krótszych wysięgnikach, gdzie obciążenia wiatrem są niższe, a masa uchwytu mniejsza.

Parametry sygnału MER i znaczenie precyzyjnego ustawienia

Przy nowoczesnych dekoderach satelitarnych 4K oraz standardzie DVB-S2 nie wystarczy tylko złapać sygnał tak, żeby obraz się nie zacinał, ponieważ kanały UHD i transmisje o wyższym bitrate wymagają lepszej jakości pomiaru MER, czyli miary jakości sygnału odniesionej do zniekształceń i zakłóceń w torze transmisyjnym.

W praktyce minimalna wartość MER dla DVB-S2 na poziomie około 12 dB pozwala jeszcze na poprawny odbiór kanałów HD, ale przy deszczu czy śniegu margines bezpieczeństwa jest niewielki, dlatego instalatorzy starają się ustawić czaszę i konwerter tak, aby miernik sygnału pokazywał co najmniej 15 dB i więcej, co przekłada się na dużo stabilniejszy odbiór w typowej instalacji domowej.

W naziemnej telewizji DVB-T2, przy modulacji 256-QAM, standardy i praktyka mówią o minimalnym MER w okolicach 29 dB i typowych wartościach 32 dB i wyżej, natomiast przy satelicie dochodzą do głosu inne zakresy częstotliwości i inna modulacja, dlatego bez dobrego miernika trudno ocenić, czy ustawienie anteny na ścianie z ociepleniem rzeczywiście wykorzystuje pełny potencjał czaszy i LNB.

System	Standard	Modulacja	Minimalny MER	Typowy MER
Telewizja satelitarna	DVB-S2	QPSK/8PSK	około 12 dB	około 15 dB i więcej
Telewizja naziemna	DVB-T2	256-QAM	około 29 dB	około 32 dB i więcej

Do sprawdzenia tych wartości służą mierniki z obsługą DVB-S2 i DVB-T2 umożliwiające odczyt MER i BER, a przykłady takich urządzeń z polskiej dystrybucji można znaleźć w ofertach sklepu z elektroniką i akcesoriami antenowymi, gdzie w specyfikacjach pojawia się obsługa modulacji 16/32/64/128/256-QAM oraz szeroki zakres częstotliwości.

Jak ustawić antenę na Hot Birda w Warszawie przy ocieplonej ścianie

Przy ścianie z ociepleniem najpierw trzeba dobrze zaplanować miejsce montażu: antena nie może „patrzeć” przez drzewo, sąsiedni budynek czy gzyms, a w Warszawie typowe ustawienie na Hot Birda oznacza azymut około 190 stopni i elewację mniej więcej 30 stopni, co dobrze widać w kalkulatorach kątów udostępnianych przez operatorów platform satelitarnych.

Po zamocowaniu uchwytu z wykorzystaniem długich prętów gwintowanych, kotwy chemicznej i podkładek dystansowych można wstępnie ustawić wysięgnik w pionie i przykręcić czaszę, a następnie wyregulować elewację według skali na obejmie, pamiętając, że przy antenach offsetowych kąt mechaniczny nie jest taki sam jak kąt patrzenia lustra, dlatego warto trzymać się danych producenta.

Kolejny krok to dokładne ustawienie azymutu z pomocą kompasu lub aplikacji na telefonie, przy czym w gęstej zabudowie Ursynowa, Tarchomina czy Pruszkowa trzeba uwzględnić ewentualne zakłócenia magnetyczne od konstrukcji budynku, a finalna korekta i tak powinna być wykonana z użyciem miernika MER albo chociaż wskaźników jakości w menu dekodera Polsat Box 4K, Ultrabox+ 4K czy Soundbox 4K.

Przewody koncentryczne, złącza F i uszczelnienie przejść przez ocieplenie

Przy montażu na ocieplonej ścianie często problemem nie jest sama czasza Corab czy Telmor, tylko sposób poprowadzenia przewodu między konwerterem LNB a dekoderem, bo nieszczelne złącza F, przewód bez odporności na UV lub źle zrobione przejście przez mur po kilku latach dają objawy w postaci spadków jakości sygnału i zanikania części transponderów.

Do instalacji satelitarnej warto zastosować kabel o małym tłumieniu w paśmie 2150–3000 MHz, na przykład z rodziny kabli z potrójnym ekranem, gdzie podana przez producenta tłumienność rzędu 28 dB na 100 m przy 2150 MHz pomaga utrzymać dobry poziom sygnału także przy dłuższych trasach, a zewnętrzny płaszcz odporny na promieniowanie UV nie pęka na elewacji po kilku sezonach.

Samo złącze F trzeba założyć starannie, tak aby ekran nie zwierał się z żyłą środkową, a gwint był dokręcony do końca, co wielu instalatorów osiąga, stosując złącza kompresyjne dopasowane do średnicy konkretnego przewodu oraz gumowe osłony chroniące przed wodą, bo zawilgocone złącze potrafi znacząco obniżyć MER na pojedynczym transponderze.

• Przy wyjściu przewodu z elewacji warto zastosować przepust z tworzywa lub silikon, aby woda nie wchodziła w styropian.
• Na krawędziach styropianu dobrze jest unikać ostrych załamań przewodu, które z czasem mogą go osłabić, szczególnie przy mrozach.
• Od strony pomieszczenia przewód można zakończyć gniazdem satelitarnym, które później wygodnie połączyć krótkim kablem z dekoderem.

Wybór dekodera satelitarnego i modułów CAM

Po stronie odbiornika użytkownicy usług Canal+ i Polsat Box mają obecnie do dyspozycji kilka typów urządzeń 4K z możliwością podłączenia do internetu, obsługą usług streamingowych i funkcjami nagrywania, ale niezależnie od modelu stabilność odbioru nadal zależy od dobrze zamontowanej anteny na ścianie z ociepleniem.

W Canal+ w ofercie znajdują się między innymi dekodery Ultrabox+ 4K oraz Dualbox+ 4K, podłączane do anteny przez wejście satelitarne i do domowego internetu przez port LAN lub sieć WI-FI, a w Polsat Box można spotkać urządzenia Polsat Box 4K, Polsat Box 4K Lite oraz Soundbox 4K, również przystosowane do odbioru kanałów UHD i korzystania z serwisów online.

Dla abonentów korzystających z telewizora z gniazdem CI+ dostępne są moduły CAM CI+ oferowane zarówno przez Polsat Box, jak i Canal+, dzięki czemu przy dobrze ustawionej antenie na styropianowej ścianie i zachowaniu odpowiedniego MER można obejść się bez osobnego dekodera i ograniczyć liczbę przewodów w salonie.

Internet i usługi dodatkowe przy instalacji satelitarnej

Klienci, którzy decydują się na montaż anteny satelitarnej na ścianie domu ocieplonego styropianem w Legionowie, Piasecznie czy w samej Warszawie, coraz częściej łączą tradycyjną telewizję satelitarną z ofertą internetu mobilnego lub stacjonarnego, co ułatwia korzystanie z usług VOD, bibliotek filmów i aplikacji na dekoderach 4K.

Canal+ oferuje łącza internetowe i pakiety z telefonem, gdzie połączenie z dekoderem odbywa się przez WI-FI lub przewód LAN, a operator Polsat Box promuje dekodery takie jak Evobox Stream działające w trybie OTT, czyli wyłącznie przez internet, co pozwala korzystać z oferty bez klasycznej anteny satelitarnej, ale przy dobrej instalacji antenowej użytkownik ma większą swobodę wyboru.

W praktyce montaż anteny na ścianie z ociepleniem oraz dostęp do solidnego internetu umożliwiają jednoczesne korzystanie z satelitarnej telewizji DVB-S2 i usług streamingowych, co szczególnie docenią gospodarstwa z wieloma odbiornikami, gdzie jeden domownik ogląda klasyczne kanały, a inny w tym samym czasie korzysta z serwisów online na tym samym dekoderze lub dodatkowym boxie.

Kiedy warto wezwać montera do ściany z ociepleniem

Teoretycznie zamontowanie uchwytu antenowego i ustawienie czaszy można wykonać samodzielnie, korzystając z instrukcji operatorów Polsat Box czy Canal+, ale przy ścianie ocieplonej styropianem dochodzą dodatkowe problemy związane z doborem długości prętów, zastosowaniem kotwy chemicznej i zabezpieczeniem elewacji przed pęknięciami.

Monterzy anten satelitarnych działający w Warszawie i okolicach dysponują doświadczeniem z różnych typów ociepleń, wiedzą, kiedy wykorzystać wspornik dystansowy o długości 20–30 cm, a kiedy lepiej wyprowadzić maszt nad krawędź dachu, oraz mają mierniki umożliwiające precyzyjne ustawienie MER w instalacjach Canal+ i Polsat Box, co przy samodzielnym montażu bywa trudne.

Warto pamiętać, że instalatorzy często oferują pomoc techniczną także po zakończeniu montażu, więc gdy po kilku latach pojawią się problemy z odbiorem, wymiana konwertera, poprawa złączy czy korekta ustawienia anteny na ścianie z ociepleniem może zostać wykonana szybko, bez ryzyka uszkodzenia tynku i izolacji.

Jak krok po kroku podejść do montażu na ocieplonej ścianie

Aby uporządkować całą czynność, warto spojrzeć na montaż anteny satelitarnej na ścianie z ociepleniem jako na ciąg kilku logicznych etapów, z których każdy wymaga odrobiny cierpliwości i dokładności, ale pozwala uniknąć późniejszych problemów z odbiorem i poprawek instalacji.

• Dobór miejsca na ścianie: należy sprawdzić widoczność na południe, brak przeszkód oraz wygodny dostęp do późniejszego serwisu anteny.
• Wybór uchwytu i sposobu kotwienia: przy grubym styropianie warto zdecydować się na wsporniki dystansowe, pręty gwintowane i kotwę chemiczną zamiast krótkich kołków.
• Dobór czaszy i konwertera: antena 80 lub 90 cm od producenta takiego jak Corab czy Telkom-Telmor oraz dobrej klasy konwerter single, twin, quad lub octo zapewnią wymagany zapas sygnału.
• Montaż uchwytu: wiercenie przez styropian aż do ściany nośnej, osadzenie prętów, zastosowanie podkładek gumowych i równomierne dokręcanie nakrętek.
• Instalacja czaszy i ustawienie: regulacja elewacji i azymutu na Hot Birda w oparciu o azymut około 190 stopni i elewację w granicach 30 stopni dla Warszawy, a następnie drobna korekta na mierniku MER.
• Ułożenie przewodów: zastosowanie kabla odpornego na promieniowanie UV, solidnych złączy F i uszczelnienie przejść przez mur oraz elewację.
• Konfiguracja dekodera: podłączenie anteny do dekodera Polsat Box 4K, Ultrabox+ 4K czy innego tunera, włączenie usług internetowych, aktualizacja oprogramowania i sprawdzenie wszystkich transponderów.

Dla osób, które wolą poświęcić czas na dobór oferty programowej Canal+ lub Polsat Box niż na wiercenie w ścianie z ociepleniem, najlepszym rozwiązaniem będzie kontakt z lokalnym instalatorem anten satelitarnych, który doradzi konkretny model czaszy Corab lub Telkom-Telmor, dobierze uchwyt ścienny, zadba o parametry MER i przeprowadzi całą instalację tak, aby ściana z ociepleniem została nienaruszona, a antena pracowała stabilnie przez lata.

Serwis, montaż, naprawa anten satelitarnych i telewizyjnych DVB-T2, Warszawa, województwo mazowieckie, PL, naics:238290 (antenna, household-type, installation)