Kiedy ktoś wyprowadza się z bloku na obrzeża Warszawy, na przykład w stronę Piaseczna, Wołomina czy Grodziska Mazowieckiego, szybko odkrywa, że temat internetu i telewizji w domu jednorodzinnym to zupełnie inna bajka niż w mieszkaniu w mieście.

W centrum wszystko było proste: kabel z klatki, router od operatora, dekoder podpięty do gniazdka w ścianie i temat zamknięty, natomiast w domu wolnostojącym nagle trzeba samodzielnie zdecydować, czy stawiać na internet mobilny, światłowód jeśli jest dostępny, czy może na zestaw LTE lub 5G z zewnętrzną anteną na dachu oraz jak zorganizować odbiór telewizji satelitarnej i naziemnej.

Zamiast patetycznych opisów wolności na własnej działce, wolę podejść do sprawy jak instalator, który przyjeżdża na miejsce, sprawdza zasięg, ogląda dach, pyta o liczbę telewizorów i po godzinie ma plan całej instalacji.

Od czego zacząć po przeprowadzce

Na początku zawsze warto odpowiedzieć sobie na trzy proste pytania: jaki internet będzie dostępny w okolicy, na ilu telewizorach ma działać sygnał i czy wystarczy zwykła telewizja naziemna, czy ma być też pełna oferta satelitarna z Canal+ lub Polsat Box.

W rejonach podwarszawskich często da się już zamówić światłowód, ale tam gdzie operatorzy jeszcze nie doprowadzili kabli, realnym wyjściem jest internet komórkowy LTE albo 5G, wsparty solidną anteną zewnętrzną, którą montuje się na ścianie domu lub maszcie razem z anteną satelitarną.

Jeżeli ktoś planuje oglądać platformy streamingowe na dekoderze 4K, grać online i pracować zdalnie, nie wystarczy przypadkowo dobrany router na parapecie, tylko porządne urządzenie z obsługą agregacji pasm i dobrze dobrana antena kierunkowa, którą monter anten telewizyjnych ustawi na nadajnik operatora.

Internet pod Warszawą w praktyce

W wielu miejscowościach wokół Warszawy internet mobilny LTE i 5G jest dziś głównym sposobem na szybki dostęp do sieci, a operatorzy sieci komórkowych oferują stacje bazowe z obsługą pasm LTE 800, 1800, 2100, 2600 oraz coraz częściej 5G w pasmach 2100 i 3500 MHz.

Do takiego internetu w domu jednorodzinnym najlepiej zastosować router z wejściami antenowymi i obsługą MIMO, który da się połączyć z zewnętrzną anteną kierunkową, na przykład typu ATK-LOG ALP LTE MIMO 2x2 pracującą w paśmie 698–3800 MHz, o zysku do około 9 dBi i przewodami zakończonymi złączami SMA.

Taka antena montowana na uchwycie ściennym lub maszcie pozwala „złapać” stabilniejszy sygnał niż wewnętrzne antenki w routerze, a przy prawidłowym ustawieniu w stronę konkretnego masztu sieci komórkowej daje wyraźnie wyższą prędkość pobierania i mniejsze wahania parametrów w godzinach szczytu.

Jak poprawić zasięg sieci Wi-Fi w domu

Nawet jeśli internet dociera do routera z przyzwoitymi parametrami, w domu piętrowym pod Warszawą z grubszymi ścianami sygnał Wi-Fi potrafi zanikać w sypialniach albo gabinecie na poddaszu, dlatego coraz częściej stosuje się systemy mesh lub dodatkowe punkty dostępowe.

• Systemy mesh Wi-Fi pozwalają rozstawić kilka „satellitów” w różnych częściach budynku, dzięki czemu użytkownik ma jedną sieć i płynne przełączanie urządzeń między kolejnymi punktami.
• Wzmacniacze sygnału są prostym rozwiązaniem dla domów o mniejszym metrażu, ale przy większych powierzchniach lepiej wypadają zestawy mesh lub dodatkowe punkty dostępowe połączone przewodami LAN.
• Adaptery powerline wykorzystują istniejącą instalację elektryczną do przesyłania sieci, co bywa przydatne, gdy nie ma możliwości prowadzenia nowych przewodów w ścianach.

W praktyce najlepiej połączyć router główny z jednym lub dwoma punktami dostępowymi w kluczowych miejscach domu, co pozwala utrzymać stabilny zasięg nie tylko w salonie, ale także w biurze, pokoju dziecka czy na tarasie.

Telewizja satelitarna w domu jednorodzinnym

Jeżeli chodzi o telewizję, mieszkańcy domów pod Warszawą bardzo często wybierają klasyczną antenę satelitarną ustawioną na pozycję satelitarną, z której nadają swoje programy Canal+ i Polsat Box, a parametry ustawienia w rejonie stolicy są dobrze znane i opisane w materiałach pomocy technicznej operatorów.

Dla lokalizacji w okolicach Warszawy standardowe ustawienie anteny na satelitę, z którego korzystają platformy satelitarne, to azymut około 190 stopni oraz elewacja w okolicy 30 stopni, co w praktyce oznacza lekkie odchylenie czaszy w prawo od południa i uniesienie jej pod umiarkowanym kątem w górę.

Monterzy oferują pomoc techniczną przy doborze miejsca montażu, bo znaczenie ma nie tylko kierunek na satelitę, ale też brak przeszkód terenowych, jak wysokie drzewa, kominy czy sąsiednie budynki, które mogą osłabiać sygnał przy niższej elewacji.

Jaka antena satelitarna sprawdzi się pod Warszawą

Na rynku polskim bardzo popularne są stalowe anteny satelitarne o średnicy około 80 cm, takie jak Corab ASC 80 P z czaszą z blachy stalowej o wymiarach 750 x 820 mm, zyskiem energetycznym około 37 dB dla częstotliwości 10,7 GHz i około 38,5 dB dla górnej części pasma satelitarnego.

Antena o średnicy 80 cm pozwala uzyskać mocniejszy sygnał niż częściej spotykane mniejsze czasze i zapewnia stabilny odbiór kanałów także przy gorszej pogodzie, a dodatkowo umożliwia montaż kilku konwerterów do odbioru sygnału na kilka satelitów, jeśli w przyszłości zajdzie taka potrzeba.

W specyfikacji podawane są również takie parametry jak kąt połowy mocy około 2,5 stopnia, średnica uchwytu na konwerter 40 mm oraz możliwość montażu na rurze o średnicy do około 52 mm, co ułatwia dobór masztu i uchwytów ściennych dostępnych w sklepach z osprzętem RTV-SAT.

Konwerter i instalacja na kilka odbiorników

Jeśli w domu ma być tylko jeden dekoder satelitarny, wystarczy konwerter typu single, natomiast przy dwóch dekoderach lub dekoderze z nagrywarką wygodniejszy będzie konwerter typu twin lub quad, które dają kilka wyjść do podłączenia wielu przewodów koncentrycznych.

W zestawach z anteną Corab 80 cm często znajduje się konwerter single z wyjściem na złącze F, ale do domu, w którym planuje się montaż w salonie i sypialni, lepiej od razu wybrać wersję z konwerterem quad, aby uniknąć późniejszej wymiany osprzętu, gdy pojawi się dodatkowy odbiornik.

Instalatorzy zapewniają wsparcie po montażu i potrafią od razu rozplanować wyprowadzenie przewodów z dachu do rozdzielni multimedialnej, tak aby w ścianach w każdym pokoju znalazło się gniazdo z kablem satelitarnym i przewodem do telewizji naziemnej oraz ewentualnego internetu, jeśli właściciel decyduje się na sieć strukturalną.

Dekodery Canal+ i Polsat Box w domu jednorodzinnym

W przypadku telewizji satelitarnej dwaj główni gracze na rynku, czyli Canal+ oraz Polsat Box, oferują nowoczesne dekodery 4K, które oprócz sygnału z anteny satelitarnej potrafią korzystać z internetu domowego do usług VOD oraz aplikacji streamingowych.

W ofercie Canal+ dostępne są między innymi dekodery Ultrabox+ 4K i Dualbox+ 4K, które obsługują rozdzielczość Ultra HD, nagrywanie na dysk oraz połączenie z siecią przez LAN lub Wi-Fi, co pozwala równocześnie korzystać z kanałów satelitarnych i treści dostarczanych przez internet.

Polsat Box z kolei udostępnia dekodery Polsat Box 4K, Polsat Box 4K Lite oraz Soundbox 4K, które także umożliwiają odbiór kanałów w wysokiej rozdzielczości, obsługę serwisów streamingowych oraz podłączenie do sieci domowej za pomocą przewodu lub łączności bezprzewodowej.

Telewizja po samym internecie – dekodery OTT

Dla mieszkańców domów w miejscowościach podwarszawskich, gdzie dach jest trudny do zabudowy anteną albo właściciel nie chce montować masztu, ciekawym rozwiązaniem mogą być dekodery OTT, działające wyłącznie przez internet bez kabla antenowego.

Canal+ udostępnia urządzenie Canal+ BOX+, które służy do odbioru telewizji online i serwisów VOD przez łącze internetowe, natomiast Polsat Box oferuje dekoder Evobox Stream, działający w trybie OTT, który potrzebuje jedynie stabilnego internetu i telewizora z wejściem HDMI.

Takie rozwiązania dobrze sprawdzają się tam, gdzie udało się uzyskać solidny sygnał LTE lub 5G z zewnętrzną anteną, a domownicy nie potrzebują klasycznej anteny satelitarnej, tylko chcą oglądać telewizję przez sieć i korzystać z funkcji nagrywania w chmurze oraz cofania programów.

Telewizja naziemna DVB-T2 w okolicach Warszawy

Po przełączeniu nadajników w Polsce na standard DVB-T2/HEVC odbiór telewizji naziemnej wymaga odbiornika zgodnego z nowym formatem oraz anteny zewnętrznej dostosowanej do pasma UHF, a w niektórych rejonach również pasma VHF.

W materiałach dotyczących pomiarów sygnału przyjmuje się, że w DVB-T2 minimalna wartość parametru MER dla modulacji 256-QAM powinna wynosić około 29 dB, a typowe wartości zapewniające stabilny odbiór to poziomy rzędu 32 dB i więcej, co w praktyce oznacza, że instalacja powinna być wykonana z niezłych przewodów i złączy.

Dla porównania, w starszym standardzie DVB-T przy modulacji 64-QAM za wartość minimalną przyjmowano około 26 dB, a typowe wskazania znajdowały się w okolicach 30–31 dB, ale dziś to już bardziej ciekawostka historyczna niż realny punkt odniesienia przy nowych instalacjach.

Parametry sygnału i jakość odbioru

W praktyce użytkownik w menu telewizora lub dekodera widzi zwykle procentowe słupki poziomu i jakości sygnału, natomiast bardziej techniczne parametry, takie jak MER czy BER, mierzy się specjalistycznym miernikiem, którym posługują się zawodowi instalatorzy.

W materiałach dotyczących norm podaje się, że w instalacjach DVB-T2 na gniazdku końcowym w domu jednorodzinnym poziom sygnału powinien zawierać się w zakresie mniej więcej 48–74 dBµV, co pozwala z zapasem rozdzielić sygnał na kilka pomieszczeń bez utraty jakości.

Jeżeli w którymś z pokoi pojawiają się zaniki obrazu lub błędy w dźwięku, monter może zmierzyć parametry na wejściu i wyjściu rozgałęźników oraz gniazd i zaproponować dołożenie wzmacniacza kanałowego lub wymianę starego przewodu na nowszy kabel z miedzianym oplotem, który lepiej trzyma parametry.

Instalacja na kilka odbiorników w domu

W domu jednorodzinnym pod Warszawą raczej rzadko spotyka się tylko jeden telewizor, dlatego instalacja antenowa zwykle musi obsłużyć salon, sypialnię i często pokój nastolatka, a czasem również telewizor w domowym biurze albo na poddaszu.

Do połączenia anteny satelitarnej i naziemnej z gniazdami w wielu pomieszczeniach stosuje się urządzenia typu multiswitch, na przykład Signal MRP-508, który posiada cztery wejścia SAT, jedno wejście FM/DVB-T i osiem wyjść na poszczególne gniazda abonenckie.

W specyfikacji takiego multiswitcha podawane są parametry pracy, między innymi zakres częstotliwości 5–862 MHz dla toru naziemnego i 950–2150 MHz dla części satelitarnej oraz tłumienie rzędu około 14 dB dla sygnału DVB-T i około 3 dB dla toru SAT, co pozwala instalatorowi dobrać odpowiedni wzmacniacz lub rozgałęźniki.

Takie rozwiązanie ma dużą zaletę, bo pozwala połączyć w jednym systemie sygnał z anteny satelitarnej, naziemnej i radia, a następnie rozprowadzić go przewodami do wszystkich pomieszczeń, dzięki czemu każdy domownik może mieć osobny dekoder lub telewizor z własnym tunerem DVB-T2.

Profesjonalni monterzy instalacji RTV-SAT od razu konfigurują multiswitch w specjalnej skrzynce multimedialnej, co porządkuje przewody i ułatwia późniejsze zmiany w instalacji, na przykład dołożenie kolejnego odbiornika czy wymianę konwertera na model przeznaczony do odbioru sygnału z kilku satelitów.

Przewody, złącza i jakość wykonania

W domach jednorodzinnych na obrzeżach Warszawy, gdzie antena musi pracować w różnych warunkach pogodowych, dobór wewnętrznych i zewnętrznych przewodów ma równie duże znaczenie jak sama czasza, bo słabe kable potrafią zepsuć odbiór nawet przy dobrej antenie.

Kabel koncentryczny do zastosowań zewnętrznych powinien mieć ekran z pełnej miedzi oraz gęsty oplot, co pozwala ograniczyć straty sygnału i odporność na zakłócenia z instalacji elektrycznej, a szczelnie skręcone złącza F z dodatkową uszczelką gumową zabezpieczają przed wnikaniem wilgoci.

Monterzy oferują pomoc techniczną nie tylko przy pierwszej instalacji, ale także przy późniejszych problemach z sygnałem i w razie potrzeby potrafią wymienić stare złącza, poprawić ułożenie przewodów oraz przenieść antenę w miejsce, gdzie wiatr mniej nią szarpie i czasza nie pracuje mechanicznie na uchwycie.

Jak podejść do tematu rozsądnie

Najlepszy scenariusz dla kogoś, kto przeprowadza się pod Warszawę do domu jednorodzinnego, wygląda tak, że przed tynkowaniem ścian planuje się rozmieszczenie gniazd RTV-SAT i LAN, zamawia wizytę instalatora, który doradzi, gdzie stanąć powinna antena satelitarna, antena DVB-T2 i ewentualna antena LTE/5G.

Na podstawie map zasięgu i doświadczeń z danej okolicy monter może ocenić, czy wystarczy panelowa antena wewnętrzna do internetu mobilnego, czy konieczna będzie kierunkowa antena zewnętrzna taka jak ATK-LOG ALP LTE MIMO, zamontowana na maszcie obok czaszy satelitarnej Corab 80 cm.

Instalatorzy zapewniają wsparcie po montażu, dlatego w razie zmiany operatora, wymiany dekodera na nowszy model 4K lub dołożenia kolejnego odbiornika nie trzeba zaczynać od zera, tylko drobnie przerobić istniejący układ przewodów i urządzeń, co oszczędza czas oraz nerwy domowników.

Co zrobić już dziś

Jeżeli ktoś właśnie planuje przeprowadzkę poza centrum Warszawy i zastanawia się, jak zapewnić sobie porządny internet i telewizję w nowym domu, dobrym pierwszym krokiem będzie sprawdzenie dostępności internetu światłowodowego oraz sieci LTE/5G u kilku operatorów komórkowych.

Warto też zaplanować, czy w salonie ma stanąć dekoder Ultrabox+ 4K lub Dualbox+ 4K od Canal+ albo Polsat Box 4K, 4K Lite lub Soundbox 4K, a może zamiast anteny satelitarnej wystarczy dekoder OTT, który działa wyłącznie przez internet i nie wymaga prowadzenia kabla z dachu.

Dobrze jest skontaktować się z lokalnym instalatorem anten, który ma doświadczenie w domach w okolicach Warszawy, bo taka osoba potrafi szybko ocenić warunki na miejscu, doradzi odpowiednią antenę satelitarną i DVB-T2, zaplanować multiswitch, a na końcu zostawić działającą instalację, dzięki której domownicy od pierwszego dnia po przeprowadzce mają internet i telewizję bez nerwów.

Jens Petter Gitlesen